Długotrwały stres dzieci
Standardy pomocy dziecku w sytuacji rozstania rodziców dla instytucji pomocy społecznej
Cykl: Dzieci w sytuacji rozstania rodziców 6/9
Długotrwały stres dotyczy nie tylko dorosłych, ale odbija się również na dzieciach. Z badania przeprowadzonego przez Stowarzyszenie OPTA ,,Dziecko w czasie rozstania rodziców” wynika, że ponad 50% dzieci jest świadkami kłótni między rodzicami, a aż 25% z nich jest w nie angażowanych przez jednego z rodziców!
Rozwód rodziców wiąże się dla dzieci z długotrwałym stresem, a także utratą poczucia bezpieczeństwa i równowagi w życiu. Często popadają w depresję albo stają się agresywne i to wobec innych dorosłych, np. pracowników socjalnych czy policjantów, mają trudności w nauce, cofają się w rozwoju, a nawet biorą na siebie winę za rozpad małżeństwa. Rodzicom zajętym rozstaniem zdarza się zapomnieć, aby zwracać szczególną uwagę na stan emocjonalny swoich pociech.
Dzieje się tak również dlatego, że rodzice często ukrywają przed dzieckiem zamiar rozstania, informując je o tym w ostatniej chwili. Dziecko postawione przed faktem dokonanym może poczuć się zagubione i przejawiać niepokojące reakcje. Ponad 25% rozwodzących się rodziców zaobserwowało u swoich dzieci zwiększoną płaczliwość, aż 23% obniżone samopoczucie, a niemal 23% dzieci rozstających się par doświadczyło wycofania do świata wewnętrznego. Alarmujące jest również to, że niemal 42% rodziców stwierdza, że ich dzieci ucierpiały w trakcie rozwodu.
Przyczyną tego jest najczęściej brak spokojnej neutralnej rozmowy pomiędzy rodzicami i dziećmi. Zamiast tego rodzic manipuluje dzieckiem, wpajając mu swój punkt widzenia i nastawiając wrogo wobec drugiego rodzica. Faktem jest, że dorośli także potrzebują wsparcia podczas rozwodu. Oni również mają trudności z poradzeniem sobie z emocjami związanymi z rozstaniem, co sprawia, że trudniej im odpowiednio zatroszczyć się o emocjonalne potrzeby dzieci. Dlatego tak ważne jest, aby nie bać się sięgać po pomoc najbliższych, a także specjalistów.
STANDARDY POMOCY DZIECKU W SYTUACJI ROZSTANIA RODZICÓW DLA INSTYTUCJI POMOCY SPOŁECZNEJ:
1. Instytucje pomocy społecznej, w przypadku stwierdzenia kryzysu w życiu rodziny związanego z rozstaniem rodziców, wykorzystując swoje zasoby, w tym specjalistów, diagnozują, monitorują i udzielają pomocy rodzinie, zwłaszcza poprzez: konsultację i poradnictwo specjalistyczne, terapię i mediację, usługi opiekuńcze i specjalistyczne, a także pomoc prawną – w szczególności z zakresu prawa rodzinnego.
2. W przypadku podejmowania działań instytucje pomocy społecznej, przeprowadzając wywiad środowiskowy, wnikliwie sprawdzają sytuację dziecka, zwłaszcza pod kątem jego uwikłania w konflikt rodziców.
3. W przypadku stwierdzenia występowania konfliktu między rodzicami, instytucje pomocy społecznej motywują rodziców do podjęcia mediacji, czy wsparcia psychologicznego oraz wskazują placówkę, w której rodzice i dziecko mogliby je odbyć.
4. Na wniosek pracownika socjalnego rodzinie przydzielany jest asystent rodziny. Asystent rodziny wykonuje zadania polegające na: opracowywaniu i realizacji planu pracy z rodziną we współpracy z jej członkami oraz konsultacji z pracownikiem socjalnym, udzielaniu pomocy rodzinie w rozwiązywaniu problemów psychologicznych.
5. W przypadku eskalującego konfliktu między rodzicami, instytucje pomocy społecznej monitorują, a ile ta sytuacja wpływa na rozwój psychofizyczny dziecka. W razie potrzeby informują sąd o zagrożeniu dobra dziecka lub uruchamiają procedurę „Niebieskie Karty”, jeśli dziecko lub rodzic doświadczają przemocy.
Artykuł ukazuje się w ramach projektu „Jest bezpiecznie”. Projekt uzyskał dofinansowanie ze środków Samorządu Województwa Wielkopolskiego w ramach otwartego konkursu ofert na realizację w formie wspierania zadań publicznych Województwa Wielkopolskiego z dziedziny pomocy społecznej w 2023 roku w konkursie „Wspieranie inicjatyw na rzecz wielkopolskich rodzin”. Projekt jest też realizowany ze środków własnych Stowarzyszenia „DZIECKO”. Program wspiera Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Gostyniu.
Przedstawione treści wyrażają poglądy realizatora projektu i nie muszą odzwierciedlać oficjalnego stanowiska Samorządu Województwa Wielkopolskiego.