ZAREAGUJ - to twój prawny obowiązek
Stowarzyszenie „DZIECKO” i Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Gostyniu przypominają, że znowelizowane PRZEPISY KODEKSU KARNEGO NAKŁADAJĄ NA KAŻDEGO OBYWATELA PRAWNY OBOWIĄZEK ZGŁASZANIA DO ORGANÓW ŚCIGANIA PRZYPADKÓW WYKORZYSTANIA SEKSUALNEGO MAŁOLETNICH.
Nowelizacja wprowadziła także zaostrzenie kar za przestępstwa wobec dzieci: za spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu dziecka grozi kara nie mniej niż 3 lat pozbawienia wolności, a za znęcanie się nad dzieckiem ustawodawca podwyższył karę do lat 8. W przypadku bezprawnego pozbawienia wolności, porzucenia i uprowadzenia, gdy pokrzywdzonym jest osoba nieporadna ze względu na wiek lub stan zdrowia, wymiar kary zwiększa się do 12 lat więzienia.
Najważniejszą zmianą, o której dziś przypominamy, jest wprowadzenie kary do 3 lat pozbawienia wolności za niezawiadomienie organów ścigania o przestępstwach wymierzonych w dobro dziecka, takich jak:
a) ciężki uszczerbek na zdrowiu (w wyniku przestępstwa);
b) zgwałcenie zbiorowe; zgwałcenie osoby poniżej 15 r.ż.; kazirodcze; ze szczególnym okrucieństwem;
c) wykorzystania bezradności lub niepoczytalności;
d) wykorzystywania seksualnego małoletniego poniżej lat 15.
Podstawa prawna: art. 240 i 304 kodeksu karnego
Jak wynika z najnowszych badań: Raport „Diagnoza przemocy wobec dzieci w Polsce w 2023 r.” Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę, co trzecie dziecko w Polsce doświadczyło jakiejś formy wykorzystania seksualnego (aż 8 % dzieci doświadczyło wykorzystania seksualnego z kontaktem fizycznym, a 26 % doświadczyło wykorzystania seksualnego bez kontaktu fizycznego).
Dlatego tak ważna jest wczesna identyfikacja zagrożenia bezpieczeństwa dziecka, a także niepozostawanie obojętnym w sytuacji, kiedy dziecku dzieje się krzywda. Dotyczy to szczególnie specjalistów pracujących z dziećmi.
Zwracamy uwagę na konieczność podejmowania działania – reagowania, tj. niezwłocznego zawiadomienia organów ścigania, tj. policji lub prokuratury.
ROZPOZNAWANIE SYMPTOMÓW KRZYWDZENIA DZIECKA
Symptomy różnych rodzajów krzywdzenia dzielą się na specyficzne (z pewnością lub wysokim prawdopodobieństwem wskazujące wystąpienie danej formy krzywdzenia) lub niespecyficzne (mogące się pojawić w wyniku różnych sytuacji w życiu dziecka). Symptomy krzywdzenia są w zdecydowanej większości niespecyficzne, ich obraz zależy od wielu czynników: wieku dziecka i jego cech, rodzajów i form krzywdzenia, czasu trwania krzywdzenia, sprawcy krzywdzenia i jego roli w życiu dziecka, wsparcia otrzymanego w rodzinie i dalszym otoczeniu.
Nie u wszystkich dzieci, które doświadczyły krzywdzenia widoczne są wymienione objawy, mogą one pojawiać się w późniejszym czasie, mieć różną formę i różny stopień nasilenia.
Umiejętność rozpoznawania u dzieci symptomów wskazujących na doświadczenie krzywdzenia jest konieczna, by ochronić je przed przemocą i zaniedbaniem.
Główne kategorie niespecyficznych symptomów i konsekwencji doświadczania przemocy w dzieciństwie to:
• Regres w rozwoju i funkcjonowaniu dziecka
• Izolowanie się, apatia
• Zachowania autodestrukcyjne (samookaleczenia, próby samobójcze)
• Trudności szkolne (pogorszenie wyników w nauce)
• Depresja, lęk
• Zachowania ryzykowne i aspołeczne
• Uzależnienia
• Nadmierna seksualizacja, problematyczne zachowania seksualne
• Zaburzenia snu, zaburzenia odżywiania
• Moczenie się, zanieczyszczanie
• Zahamowania rozwoju fizycznego, spadek wagi
Występowanie pojedynczego objawu na ogół nie jest dowodem na to, że dziecko doświadczyło krzywdzenia, ale nasilenie się go lub pojawienie kolejnych, zwiększa prawdopodobieństwo, że mamy do czynienia z krzywdzeniem dziecka.
UWAGA: Czasem możesz nie mieć pewności, czy dziecko jest ofiarą krzywdzenia. Niepokojący wygląd i zachowanie dziecka mogą przecież nie mieć związku z krzywdzeniem – dzieci są posiniaczone, bo często się przewracają, małe dzieci często płaczą. Czasami po prostu nie chcesz wchodzić w konflikt z opiekunami dziecka lub uważasz, że swoją interwencją dodatkowo pogorszysz sytuację dziecka. W takiej sytuacji wiele osób dochodzi do wniosku, że najlepiej będzie nie wtrącać się. NIESTETY, TO ZŁA STRATEGIA.
Sposoby reagowania
Jeżeli podejrzewasz, że dziecko jest ofiarą:
• zgwałcenia zbiorowego; kazirodczego; ze szczególnym okrucieństwem,
• gwałtu lub wykorzystania seksualnego nie mając ukończonych 15 lat,
• wykorzystania jego bezradności / niepoczytalności,
• lub doświadczyło ciężkiego uszczerbku na zdrowiu,
powiadom:
• policję (najbliższy komisariat) lub prokuraturę.
Możesz to zrobić osobiście lub napisać pismo. Ważne jest, aby podać w nim dane krzywdzonego dziecka, aby możliwe było podjęcie dalszych działań przez te organy.
Jeśli podejrzewasz, że dziecko jest krzywdzone w inny sposób:
• Naucz się zwracać uwagę na objawy przemocy wobec dzieci,
• Jeśli masz wątpliwości, porozmawiaj z kimś na temat sytuacji, która budzi Twoje podejrzenia,
• Poinformuj dziecko o numerze bezpłatnego Telefonu Zaufania dla Dzieci i Młodzieży 116 111,
• Powiadom ośrodek pomocy społecznej lub powiatowe centrum pomocy rodzinie
• Powiadom policję lub prokuraturę,
• Możesz także wysłać do sądu rodzinnego – nawet anonimowe – pismo z opisem sytuacji.
PAMIĘTAJ, ŻE MOŻESZ BYĆ JEDYNĄ OSOBĄ, KTÓRA ZAUWAŻYŁA, ŻE DZIECKO POTRZEBUJE POMOCY! TWOJA REAKCJA JEST BARDZO WAŻNA!
Profesjonaliści i rodzice, którzy potrzebują wsparcia i informacji w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa dzieci, mogą zadzwonić Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę pod bezpłatny numer: 800 100 100 (poniedziałek – piątek, w godzinach 12:00 - 15:00). Mogą także skontaktować się mailowo pod adresem: opiekun@fdds.pl, jeśli oni albo dziecko potrzebują wsparcia psychologicznego lub prawnego w sprawach związanych z uczestnictwem w procedurach prawnych.
Wykorzystano materiały Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę.
Materiał ukazuje się w ramach projektu „JEST BEZPIECZNIE”, nagrodzonego w konkursie „Wspieranie inicjatyw na rzecz wielkopolskich rodzin”, przeprowadzonym przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Poznaniu. Dzięki temu projekt uzyskał dofinansowanie ze środków Samorządu Województwa Wielkopolskiego w ramach otwartego konkursu ofert na realizację w formie wspierania zadań publicznych Województwa Wielkopolskiego z dziedziny pomocy społecznej w 2023 roku. Projekt jest też realizowany ze środków własnych Stowarzyszenia „DZIECKO”. Wsparcia partnerskiego w realizacji projektu udziela Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Gostyniu.
Przedstawione treści wyrażają poglądy realizatora projektu i nie muszą odzwierciedlać oficjalnego stanowiska Samorządu Województwa Wielkopolskiego.